Genellikle bahar ve yaz aylarında ancak artık her mevsimde çoğu kişi tarafından sürekli olarak kullanılan güneş gözlüğü, belirli nitelikleri taşımaması durumunda göz sağlığını tehdit edebilir. Bu nedenle güneş gözlüğü alırken dikkat edilmesi gereken noktalar bilinmeli ve titizlikle seçim yapılmalıdır.

Sadece modelini beğendiğiniz için güneş gözlüğü almak çok yanlış bir davranıştır. Gözlük alırken üzerinde durulması gereken pek çok husus vardır. Öncelikle gözlüğün çerçevesi ve sapları, yüzünüze uyum sağlamalıdır. Uygun bir gözlüğün burnunuza ve kulaklarınıza baskı yapmadan ve sürtünmeye neden olmadan yüzünüze rahatça yerleşmesi gerekir. Çünkü sürekli yüzünüzde taşıyacağınızı unutmamalısınız. Güneş ışınlarının tepeden gözlerinize ulaşmayacağı, kirpiklerinizin cama değmeyeceği şekilde yüzünüze yakın mesafede oturan ve kaşlarınızı kaplayan bir gözlük seçmeniz, göz sağlığınız açısından iyi olacaktır.

Oval bir yüze sahipseniz;
Eğer orantılı, belirgin elmacık kemikleri ve ince bir çeneye sahip oval bir yüzünüz var ise, işiniz çok kolay olacak diyebiliriz. Çünkü bu yüz şekline neredeyse her stildeki güneş gözlüğü modeli yakışıyor. Büyük gözlükler ise en ideali oluyor. Yuvarlak, kelebek, köşeli, oval, çekik ya da damla şeklindeki güneş gözlüğü modellerini de tercih edebilirsiniz.

Kalp şeklinde bir yüze sahipseniz;
Geniş bir alın ve dar çeneli olarak açıklanabilecek kalp şeklinde bir yüze sahipseniz oval, çekik, köşeli veya çerçevesiz güneş gözlükleri size çok yakışacaktır. Göz seviyesinin altındaki bölgeyi daha geniş gösterebilmek ve çenedeki darlığı dengelemek adına üst bölümünde süslemeler yer alan çerçevelere de göz atmayı unutmayın.

Yuvarlak şekilli yüzler için;
Eni ve boyu doğru orantılı yüz şekilleri için söylenen yuvarlak hatlı bir yüze sahipseniz, kedigözü, köşeli, dikdörtgen ya da kare olan güneş gözlüğü modellerini deneyebilirsiniz. Böylelikle bu modeldeki güneş gözlüklerini kullandığınızda yüzünüz çok daha ince bir görünüme sahip olacaktır.

Kare, köşeli ve dikdörtgen yüz şekilleri için;
Eğer kare şeklinde bir yüze sahipseniz yuvarlak, oval ve çekik çerçeveli ile kalın saplı güneş gözlükleri size çok yakışacaktır. Bu modeller sayesinde yüz hatlarınız daha yumuşak görünecektir. Köşeli ve dikdörtgen çerçeveli modellerden ise uzak durmanız gerektiğini hatırlatmakta fayda var.

Eğer köşeli bir yüz yapısına sahipseniz çekik, yuvarlak ve oval modelleri tercih edebilirsiniz. Dikdörtgen yüz şekline sahip olanlar ise ince saplı güneş gözlüklerini denemeli.

Üçgen yüz şekilleri için;
Çene bölgesinin dar ve alın kısmının geniş olduğu üçgen yüz şekline sahipseniz çekik, pilot ve köşeli güneş gözlüğü modellerini deneyebilirsiniz. Bu tarz modeller dar çene yapısını dengeleyecektir. Ancak yine de üst bölümde ince detay ya da süslemelerin bulunduğu güneş gözlüklerini tercih ederseniz, ayrıntılar daha hoş bir şekilde ortaya çıkacaktır.

Güneş gözlüğü satın alırken dikkat edilmesi gereken en önemli özellik, camların ultraviyole ışınlarını blokaj derecesidir. Normalde her gözlük camı ultraviyoleyi değişik oranlarda bloke edebilmekle birlikte etkili ultraviyole blokajı için özel kaplamaların kullanılması gerekir. Güneş gözlüğünün UVA ve UVB blokaj derecelerine bakılmalı, yüzde 99’un üzerinde (ideali yüzde 100 blokaj) UV blokajı yapabilen camlar tercih edilmelidir. UVA ve UVB blokaj derecesi bulunmayan, camları hakkında bilgi sahibi olamadığınız gözlükleri, göz sağlığınızı tehlikeye atabileceğinden dolayı kesinlikle satın almayınız.

Birçok güneş gözlüğünün üzerinde UV400 şeklinde bir ibare içeren etiket görürsünüz. Hem UVA hem de UVB ışınlarını engelleyen ‘UV 400’ etiketine sahip bir güneş gözlüğü, gözlerinizin ve göz kenarlarındaki hassas derinin sağlıklı kalmasına yardımcı olur ve buna ek olarak size rahat bir görüş sunar. Güneş gözlüklerinde kullanılan aynalı kaplamalar göze gelen ışık miktarını düşürmekle birlikte ultraviyole blokaj oranını etkilemez. Bu nedenle aynalı cama sahip olan gözlükler, diğer gözlüklere oranla herhangi bir artıya sahip değildir. Fakat kişisel tercihlerinize bağlı olarak aynalı güneş gözlüğü kullanmanızda herhangi bir sakınca yoktur.

Ayrıca Polarize Güneş Gözlüğü de dış ortamlarda kullanıma uygundur. Güneş ışığı yatay bir yüzeyden yansıdığında çoğu zaman rahatsız edici bir parlama oluşturur. Bu çeşit parlamalara uzun süre bakılması durumunda bazı göz hastalıklarına özellikle de katarakt'a yol açtığı saptanmıştır.

Örneğin; denizciler durgun deniz yüzeyinden yansıyan yatay polarizasyondan etkilenmektedirler. Polarize güneş gözlüğünün aksi bu yansımaya dik olarak yerleştirilirse sadece dikey titreşimler geçerek, yatay yansımalar ise güneş gözlüğü tarafından absorbe edilecektir. Sürücüler ve kaynak işçileri de polarize gözlüklerden yararlanmaktadırlar.

Tüm güneş gözlükleri parlamaları belli oranda azaltır. Ancak sadece yüksek kaliteli polarizasyon filtresine sahip olan gözlükler parlamaları engelleyip ışığın göze ulaşmasını sağlar.

Polarize filtre, sadece bir düzlem yönündeki ışık dalgasının geçmesine izin verir. Eğer iki polarize filtre birbirine dik açılı olacak şekilde çakıştırılırsa ışığı geçirmeyecektir.

Gerek içeride, gerekse dışarıda parlak ışığa maruz kalan birçok kişi optik açıdan uygun güneş camları kullanarak rahat etmektedir. Görme rahatsızlıklarının belirtileri çok bariz belli olmasa da net görmeyi engelleyen göz kamaştırıcı ve aşırı parlak ışıkların azaltılması ile örneğin tenis oynamanın veya bir maç izlemenin zevki artmaktadır.

Tüm güneş gözlüğü mercekleri derinlik algısı oluşturacak, parlaklığı kesecek ve görüşteki berraklığı geliştirecek şekilde renklendirilir. Güneş gözlüğünde mercek rengi seçimi kişisel zevklere bağlı olsa da, tercih ettiğiniz rengin bazı alanlarda görüşünüzü etkileyeceğini aklınızdan çıkarmayın. Güneş gözlüğünün mercek rengi; gözlerinize ne ölçüde ışığın ulaşacağını, diğer renkleri ne kadar iyi görebileceğinizi, karşıtlıkları (kontrastları) ne kadar iyi seçebileceğinizi belirler.

Cam rengi seçerken gözlüğü çoğunlukla hangi alanlarda kullanacağınızı belirlemeniz yararlı olabilir. Bazı gözlükler yoğun güneş altında kullanmaya uygun renge sahip olsa bile hafif güneş ışığının bulunduğu ortamlarda aşırı karanlık bir görüntü sağlayacağı için kullanışsız olabilir. Yine benzer şekilde açık renklerdeki camlar da hafif parlaklık koşullarına uygun olması nedeniyle güneşli ve açık havada, güneş ışınlarını filtre etme konusunda yetersiz kalabilir.

Güneş gözlüğünde cam renginin polarize özellik veya gözlüğün UV ışınlarına karşı koruma düzeyiyle bir ilgisi yoktur. Bu nedenle gözlük satın alırken göz sağlığına uygun olup olmadığına cam rengine göre karar vermemelisiniz. UV ışınlara karşı koruma özelliğine sahip gözlükler arasından zevkinize ve kullanım alanınıza uygun cam rengindeki gözlükleri tercih edebilirsiniz. Camın rengi ışığın göze yansıma oranı, gözlüğün ortamdaki renkleri ne derecede ayırt etmeye imkan tanıdığı ve derinlik algısının hissedilebilirliği üzerinde etkilidir. İşte, renklerine göre gözlük camlarının özellikleri...

Kahverengi, gri, yeşil: Bu renklerdeki camlara sahip olan güneş gözlüklerinin orta-üstü parlaklık koşullarındaki parıltıların önüne geçmesi ve göz yorgunluğunu azaltması beklenir. Siyah, gri ve kahverengi camlar güneş gözlüğünde en sık tercih edilen renkler arasında yer alır. Bu renkler hem yoğun güneş hem de günlük kullanım için uygundur. Yeşil renkli cama sahip olan güneş gözlükleri, çevredeki nesnelerin renklerinin normalden bir miktar farklı olarak algılanmasına yol açar. Fakat gözleri dinlendirme özelliğine sahiptir. Yeşil renkli camlar ayrıca az güneşli ortamlarda kullanmak için daha uygundur, bu nedenle bahar aylarında veya kışın güneşli günlerde tercih edebilirsiniz.

Sarı, altın, açık kahverengi: Bu renklerdeki gözlük camları parlaklık anlamında daha az koruma sağlasalar da orta-düşük ışık koşullarında üstün performans gösterirler. Derinlik algısını ileri düzeyde sunan bu gözlüklerin kullanımı özellikle kayak ve snowboard yaparken ya da diğer kış sporlarıyla ilgilenirken oldukça üstün performans sağlar. Turuncu ve kehribar rengine yakın olan gözlük camları ise diğer renklerin algılanmasını bir miktar zorlaştırır, bu nedenle araba kullanımı için tercih edilmemesi gereken cam renkleri arasında yer alır.

Pembe, kırmızı: Pembe ve kırmızı güneş gözlüğü mercekleri, ortamın daha parlak görünmesini sağlar. Düşük ışık görünürlüğü ve kontrastı artırma anlamında iyi bir performans ortaya koyar. Bu renkler bulutlu hava koşullarında, kayak ve snowboard gibi kış sporları için tercih edilebilir. Ek olarak mavi ve yeşil arka plana karşı bulunan objelerin görünürlüğünü artırırlar ki, bu da onları yeşil alanlarda (örneğin ormanda) kullanım için daha uygun hale getirir. Şık ve tarz sahibi bir görünüm sağlayan pembe ve kırmızı camlı güneş gözlükleri, aynı zamanda diğer renklerin en iyi şekilde algılanmasını sağlayan cam renkleridir ve gözleri dinlendirici etki sağlar.

Aynalı camlar: Aynalı camlara sahip güneş gözlükleri, son yıllarda modanın da etkisiyle oldukça popülerleşmiştir. Merceğin dış yüzeyine yansıtıcı film uygulanan ve ışığı daha çok yansıtıp göze daha az geçmesini sağlayan aynalı güneş gözlükleri, objeleri olduklarından daha karanlık gösterirler ve kullanımları genel olarak kumlu, sulu, karlı ve yüksek rakımlı koşullar için uygundur. Bir diğer deyişle parlaklık derecesi yüksek ortamlarda kullanmaya daha uygun olan aynalı cama sahip gözlüklerin araba kullanımı esnasında tercih edilmemesinde fayda vardır.

Kullanılan mercek ve çerçeve materyali; berraklık, ağırlık, sağlamlık ve maliyet anlamında güneş gözlüğü seçimi yaparken göz önünde bulundurmanız gereken önemli konular arasında yer alır. Cam mercekli gözlükler çizilmeye karşı çok daha dayanıklıyken polikarbon mercekli gözlükler parçalanmaya karşı daha dirençlidir. Polikarbon mercekli güneş gözlükleri çiziklerin önlenebilmesi açısından mutlaka kalıplı bir kılıf içerisinde saklanmalıdır.

Çerçeveniz de tercihen daha hafif, alerji yapma potansiyeli düşük bir materyalden yapılmış olmalıdır. Hafif güneş gözlüklerinde en çok tercih edilen malzeme grillamid veya TR90’dır. Çok ağır malzemeler kullanılarak üretilen güneş gözlükleri burun kemiği üzerinde ağırlık oluşturarak sürekli kullanan kişilerde zamanla burunda eğrilik oluşturabilir. Polikarbon güneş gözlüğü malzemesi fiyat olarak uygun olsa da esneklik kabiliyeti düşük ve kırılmaya karşı dirençsizdir. Asetat güneş gözlüğü çerçeveleri ise orta derece ağırlıkta ve renk çeşitleri ile dikkat çekmenize yardımcı olacaktır. Eğer metal güneş gözlüğü tercih edecekseniz ağır ve kaplamasının cildinize zararlı olmamasına dikkat ediniz.

Çerçeve materyallerinin dışında, güneş gözlüğünün yüzünüze uygun olması da oldukça önemlidir. Bu nedenle uygun boyut ve çerçeve şekline sahip olan güneş gözlüklerini tercih etmelisiniz.

Miyop, hipermetrop, astigmat gibi göz kusurlarına sahip olan kişiler için her türlü renk ve yapıdaki gözlük camları, numaralı olarak üretilebilir. Bu kişiler güneş gözlüğü yaptırmadan önce mutlaka göz doktoru muayenesinden geçmeli ve güncel göz numarasını öğrenmelidir.

Aynı zamanda alerji, göz kuruluğu gibi göz sağlığına ilişkin farklı hastalıkları bulunan kişilerin de tercih edecekleri gözlük türü ve cam yapısına karar vermeden önce göz doktoruna danışmasında fayda vardır.

Bu bilgilerden yola çıkarak yüz şekliniz ve göz sağlığınız ile uyumlu bir güneş gözlüğünün gözlerinizi zararlı güneş ışınlarına karşı koruyacağını unutmayınız ve özellikle yaz aylarında güneş gözlüğü kullanmayı ihmal etmeyiniz.

Peki, o kadar emek vererek aldığımız güneş gözlüğünü uzun yıllar kullanabilmek için gerekli özeni gösteriyor musunuz?

Her daim yaz kış demeden yanımızda bulundurduğumuz estetik özelliğinden öte sağlığımız için çok değer olan güneş gözlükleri de düzenli bakım ve temizlik ister. Güneş gözlüklerinin çizilmelere karşı camlarını korumalı ve vidalarını düzenli olarak kontrol ettirmek çok önemlidir. İlk olarak güneş gözlüğünü nasıl kullanmamıza dair birkaç öneriden söz etmek istiyoruz;
- Hepimiz güneş gözlüğümüzü çoğu zaman zorlayarak tek elle çıkarıp takıyoruz. Tek elle çıkarıp taktığımız gözlükte kırılmalara veya vidalarının gevşemesine sebep olur. Bu sebeple güneş gözlüğümüzü takıp çıkarırken iki elimizi de kullanmalıyız.
- Güneş gözlüğümüzü saklama konusu çok önemlidir. Çıkardıktan sonra direkt çantaya atmak yâda kafamızın üzerine takmak doğru bir davranış değildir. Güneş gözlüğümüzün camlarının çizilmemesi için özel korumalı kutusunda saklamamız gerekir.
- Güneş gözlüğümüzü alkol ve aseton gibi çözücü özelliği olan ürünlerden uzak tutmamız gerekir. Bu kimyasal temelli ürünler gözlüğümüzün her yerine zarar verebilir.

Peki, güneş gözlüklerimizi nasıl temizlemeli ve bakımını nasıl yapmalıyız, gelin hep beraber inceleyelim;

Güneş Gözlüğü Camlarını Nasıl Temizlemeliyiz?

Güneş gözlüklerimizde en çok bakım gerektiren ve doğru şekilde temizlenmesi gereken yer camlardır. Camları temizlemek için;

Güneş Gözlüğü Temizleme Spreyleri

Güneş gözlüğümüzün camlarında lekeler veya kirler mevcutsa, güvendiğiniz satış noktalarından güneş gözlüğü camı temizleme spreyi satın alarak güneş gözlüğümüzün cam temizliğini gönül rahatlığı ile yapabiliriz.

Güneş Gözlüğü Temizleme Mendilleri

Güneş gözlüklerimizi temizlerken yaptığımız en büyük hataların başında yanlış ürünlerle silmek gelir. Gözlüğümüz kirlendiği anda kâğıt mendil, kazak, t-shirt vb. elimize ne geçerse hemen gözlüğümün camlarını siliyoruz. Sildiğimiz ürünlerin sert yapısı da gözlüklerimizin camlarında çiziğe sebep oluyor. Bu sebeple güneş gözlüklerimizi onlar için özel olarak üretilen gözlük temizleme bezleriyle temizlemek gerekir.

Güneş Gözlüğünü Su İle Yıkamak Doğru mu?

Güneş gözlüğümüzü temiz bir suyla yıkamanın bir sakıncası yoktur. Sadece bazı püf noktalara dikkat etmemiz gerekiyor. Güneş gözlüğümüzde fazlaca biriken toz ve kiri kuru temizleme mendili ile silmeye çalışmak da bazen çizilmelere sebep olabilir. Bu sebeple tozunu almak için önce suyla yıkamak ardından da temizle beziyle güzel ve nazikçe silmek doğru bir yaklaşım olacaktır.

Tüm bunları yaparken dikkat etmemiz gereken bir diğer husus ise güneş gözlüğümüzü doğru şekilde tutmaktır. Gözlüğümüzü her daim orta noktasından yani merkezinden tutmalıyız. Sapından veya camından asla tutmamamız gerekir. Camlarını yıkama esnasında da nazik olmalı, çok bastırmamalıyız. Güneş gözlüğümüzü temizleme aşamasında kullanacağımız suda çok önemlidir. Temizleme aşamasında kireçli su kullanmamamız gerekir.